محمدرضا سحاب، مدیر موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب در نشست بررسی علمی «روش‌های آرشیو، طبقه‌بندی و نگهداری نقشه‌های جغرافیایی در ایران و جهان» گفت: کتابخانه کنگره آمریکا با بیش از چهار میلیون نقشه صاحب بزرگترین آرشیو در این حوزه است.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست بررسی علمی «روش‌های آرشیو، طبقه‌بندی و نگهداری نقشه‌های جغرافیایی در ایران و جهان» با حضور محمدرضا سحاب، مدیر موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب، داریوش بوربور، ایرانشناس و معصومه کامران، استاد دانشگاه الزهرا(س)، محسن جعفری‌مذهب، عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، محمدرضا وصفی، استاد و معاون دانشکده کتابداری دانشگاه تهران و جمعی از دانشجویان رشته آرشیو و کتابداری دانشگاه تهران و الزهرا (س) یکشنبه (۷ مهرماه) در سالن همایش کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد.
محمدرضا سحاب در این نشست با اشاره به اهمیت نقشه در زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی گفت: نقشه با کاردبردهای متفاوت و متنوع در زمینه‌هایی چون سیاسی، طبیعی: آب و هوا، زمین‌شناسی، خاک‌شناسی، زلزله و… منتشر می‌شود و می‌توان آن‌ها را براساس موضوعی به نقشه‌های شهری، اقتصادی، تاریخی و حتی پوشش گیاهی تقسیم کرد.
وی افزود: از نخستین آثار در حوزه فهرست‌نویسی و طبقه‌بندی نقشه‌ها می‌توان به کتاب‌های «نزهه المشتاق فی اختراق الافاق» و «انس المهج و حدائق الفرج» ادریسی اشاره کرد. به این صورت که شریف ادریسی، بیش از ۹۰۰ سال پیش جهان را به هفت اقلیم و ۱۰ جز تقسیم کرد. بر اساس این تقسیم‌بندی، خلیج فارس در جزء ششم از اقلیم سوم قرار می‌گیرد.
سحاب در ادامه به مخزن کتابخانه کنگره آمریکا اشاره کرد و گفت: کتابخانه کنگره آمریکا با در اختیار داشتن نزدیک به چهار میلیون و یک‌صد هزار نقشه یکی از بزرگترین آرشیوهای مطرح نقشه در جهان است. این نقشه‌ها براساس فهرست‌نویسی موضوعی و حروف انگلیسی طبقه‌بندی شده‌اند.
وی در ادامه، ضمن نمایش اسلایدی از نمونه برگه شناسایی اطلس خلیج فارس مربوط به کتابخانه کنگره آمریکا گفت: عباس سحاب، بنیانگذار موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب این اطلس را تهیه کرده است.
سحاب به حضورش در کتابخانه تورنتو کانادا اشاره کرد و افزود: در مجموع از چهار کشوی فایل مربوط به ایران، دو ونیم کشوی آن مربوط به نقشه های موسسه جغرافیائی سحاب از جمله نقشه سال ۱۳۳۲ استان اصفهان است که از سوی زنده‌یاد استاد عباس سحاب تهیه شده است.
داریوش بوربور، ایرانشناس در ادامه این نشست با اشاره به شیوه طبقه‌بندی کتابخانه کنگره آمریکا گفت: طبقه‌بندی کتابخانه کنگره به ویژه در بخش کتابداری در مقایسه با کتابخانه‌های آلمان و تورنتو بسیار ابتدایی است.
کامران نیز در این نشست با اشاره به بحث دسترسی در مقابل مالکیت گفت: پیش از این کتابخانه‌ها برای هر شماره نشریه هزینه مشخصی پرداخت می‌کردند، اما امروزه پایگاه‌های اطلاعاتی بر اساس کنسرسیوم جدید تا وقتی که هزینه پرداخته می‌شود، امکان دسترسی به نشریه‌ها را فراهم می‌کنند. در غیر این صورت، این امکان قطع خواهد شد. به عبارتی دیگر پیش از این ما مالک بودیم اما در حال حاضر تنها برای ایجاد دسترسی هزینه پرداخت می‌شود.
وی افزود: اگر با اتخاذ سیاست مناسبی امکان اسکن کتاب یا نشریه خارجی برای محققان ایرانی فراهم شود و در اختیار کتابخانه‌ها قرار گیرد شاهد کاهش هزینه‌ها خواهیم بود.
نشست بررسی علمی «روش‌های آرشیو، طبقه‌بندی و نگهداری نقشه‌های جغرافیایی در ایران و جهان» با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.
لینک های مرتبط:
